Trường Đại học Bách Khoa Tp.Hồ Chí Minh, Bộ Khoa Học và Công nghệ (KH&CN) phối hợp với Bộ Kinh tế và Năng lượng Liên bang Đức (BMWi) (gọi tắt là Chương trình ZIM) tổ chức Hội thảo giới thiệu chương trình đổi mới sáng tạo dành cho các tổ chức KH&CN và Doanh nghiệp vừa và nhỏ vào ngày 30/5/2019. Hội thảo nhằm giới thiệu và hướng dẫn về quy trình xét duyệt, cơ chế tài chính, phương thức tham gia, chách thức hỗ trợ kết nối các nhà khoa học và doanh nghiệp hai nước.

Thời gian qua, Việt Nam và Đức đã và đang chứng kiến rất nhiều thành tựu hợp tác trong lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo thông qua các chương trình hợp tác nghiên cứu chung như: Chương trình y tế và phát triển đô thị bền vững, Chương trình kinh tế sinh học, Chương trình CLIENT I & II (đối tác quốc tế về nghiên cứu phát triển bền vững hợp tác với Bộ Nghiên cứu và giáo dục Đức), Chương trình đổi mới sáng tạo dành cho các tổ chức KH&CN phối hợp với các doanh nghiệp vừa và nhỏ hợp tác với Bộ Kinh tế và Năng lượng Đức (gọi tắt là chương trình ZIM).

Thông qua việc triển khai các chương trình này, nhiều tổ chức KH&CN Việt Nam đã hợp tác với các đối tác mạnh của Đức để triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu chung tập trung vào hỗ trợ Việt Nam giải quyết các vấn đề cấp bách liên quan đến y tế, sức khoẻ, môi trường, các  vấn đề về biến đổi khí hậu và chuyển giao nhnxg công nghệ tiên tiến vào Việt Nam đáp ứng được nhu cầu trong nước.

Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Xuân Đà, Cục trưởng Cục công tác phía Nam Bộ KH&CN cho biết, với nỗ lực của hai quốc gia, thời gian qua những lĩnh vực công nghệ tiên tiến đang dần được chuyển giao tại Việt Nam, đó cũng là điều kiện để Việt Nam thực hiện cuộc cách mạng 4.0. Đồng thời, tạo điều kiện cho các nhà khoa học và doanh nghiệp vừa và nhỏ hai nước có điều kiện hợp tác cùng phát triển.

Chương trình có sự tham gia của Ông Felix Richter, Đại diện Cơ quan Quản lý dự án của Bộ Kinh tế và Năng lượng Đức. Ông Felix Richter cho biết, Đức không yêu cầu đơn vị tham gia dự án phải có tổ chức KH&CN chủ trì mà các đơn vị tham gia phải có đủ số lượng người được đào tạo, tâm huyết với các nghiên cứu của mình để có thể theo đuổi đến hết quá trình nghiên cứu, thực hiện dự án. “Sản phẩm có phải tính mới, công nghệ mới hoặc những phát minh, sáng chế có khả năng thương mại hóa. Sáng kiến hoặc quy trình công nghệ, sản xuất cải tiến được kế thừa từ kết quả nghiên cứu trước đó cũng được xem xét hỗ trợ” – ông Felix Richter nhấn mạnh.

Đại diện phía Việt Nam, bà Hoàng Hiền Hậu – Vụ Hợp tác quốc tế thông tin ngoài những yêu cầu chung về phía Đức, phía Việt Nam cũng có một số yêu cầu riêng như Hồ sơ đề xuất tham gia gồm đề cương theo mẫu 01 Thông tư 12/2014/TT-BKHCN ngày 30/5/2014 và công văn đề xuất của Bộ chủ quản gửi Bộ KH&CN. Quy trình xét duyệt hồ sơ cũng được tuân thủ theo thông tư này. Các đơn vị khi gửi hồ sơ đề xuất xét duyệt cần gửi đến cả hai cho Bộ Kinh tế và Năng lượng Liêng bang Đức và Bộ KH&CN Việt Nam. Dự án tham gia Chương trình ZIM có thể được Đức xét duyệt tài trợ kinh phí 100% hoặc được cả Việt Nam hoặc Đức hỗ trợ. Tuy nhiên, kinh phí thực hiện dự án về phía đối tác phải đạt tối thiểu 40% tổng kinh phí thực hiện nhiệm vụ, nghĩa là kinh phí từ Việt Nam cấp không được quá 1,5 lần kinh phí từ phía Đức cấp.

Ông Marko Walde, Trưởng đại diện Phòng Công nghiệp và Thương mại Đức tại Việt Nam cho biết, chương trình hợp tác này rất có nghĩa nhằm kết nối hợp tác các nhà khoa học và doanh nghiệp vừa và nhỏ của hai nước. Mục tiêu của chương trình nhằm tài trợ cho các nhiệm vụ nghiên cứu chung hướng tới thương mại hoá kết quả nghiên cứu, vì vậy các tổ chức KH&CN cần hợp tác, liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp để nghiên cứu hoàn thiện công nghệ nhằm hướng tới thương mại hoá sản phẩm.

Tại Hội thảo, nhiều ý kiến của đại biểu cho rằng, không cần thiết phải có công văn đề xuất của Bộ chủ quản; rút ngắn thời gian xét duyệt dự án từ phía Việt Nam (từ 6 -8 tháng), trong khi phía Đức chỉ từ 3 – 4 tháng; đảm bảo công bằng về sở hữu trí tuệ;… Đại diện Vụ HTQT cho biết, do việc nộp, quy trình xét duyệt hồ sơ đều phải theo Thông tư 12/2014/TT-BKHCN nên trước mắt các vấn đề trên chưa được tháo gỡ. Tuy nhiên, trong thời gian tới, khi thông tư này được sửa đổi, Bộ KH&CN sẽ xem xét việc bỏ quy định xác nhận của Bộ chủ quản. Ngoài ra, khi thực hiện dự án, hai bên đều ký thỏa thuận hợp tác trong đó có phần về sở hữu trí tuệ. Sản phẩm dự án đều đồng sở hữu, nên hai bên cần trao đổi, thỏa thuận đối với từng sản phẩm cụ thể về vấn đề này.

Phòng HTPT – Cục công tác phía Nam, Bộ KH&CN